نیچه و رویکرد دیونوسوسی به زندگی و مرگ

در نظر شوپنهاور ، مواجهه آدمی با مرگ و رنج از او موجودی متافیزیکی ساخته است که بهمعنای جستجوگری برای یافتن پاسخ یا معنایی برای آنهاست. نیچه در فلسفه خود از همان ابتدا تا حد زیادی با این برداشت شوپنهاوری موافق است و از اینرو در این مقاله کوشیدهام نشان دهم چگونه نیچه در آثار گوناگونش که هر کدام بازنماینده مرحلهای از مرحلههای اندیشهورزی او هستند، میکوشد معنا و یا دستکم تسلایی برای مرگ پیدا کند. دو راهحل آپولونی و دیونوسوسی، راهحلهایی هستند که نیچه در نخستین اثرش میپرورد و در دومین بخش مقاله نشان دادهام که چرا نیچه راهحل دیونوسوسی را بر آپولونی ترجیح میدهد. این دو راه چاره در آثار دوران میانی کمابیش به فراموشی سپرده میشوند و نیچه راههایی دیگری را میپیماید که اندکی بعد آنها را ترک میگوید. ادعای نویسنده آن است که راهحل دیونوسوسی در نهایت راهحلی است که نیچه در آثار متاخرش، هرچند اینبار نه در قد و قامت متافیزیکی نخستین اثرش، بدان باز میگردد.