اثرات تغییر رژیمی گردشگری بر رشد اقتصادی استان های گردشگرپذیر: کاربردی از مدل انتقال ملایم

اثرپذیری گسترده بخش گردشگری از نوسانات ارزی و سطوح متفاوت توسعه گردشگری در استان های مختلف در ایران، باعث می شود که اثرات گردشگری بر رشد اقتصادی استان ها متمایز از یکدیگر باشد. بررسی این موضوع در قالب تعیین اثرات تغییر رژیمی گردشگری بر رشد اقتصادی استان ها، دیدگاه برنامه ریزان منطقه ای در کشور بهبود خواهد بخشید. از اینرو، این مطالعه به بررسی فرضیه رشد اقتصادی مبتنی بر گردشگری و اثرات تغییر رژیمی گردشگری بر رشد اقتصادی چهار استان بزرگ گردشگرپذیر (اصفهان، خراسان رضوی، فارس وگیلان) پرداخته است. بدین منظور، از تکنیک­های غیرخطی و مدل انتقال ملایم (STAR) برای سنجش اعتبار فرضیه وجود رابطه­ی غیرخطی بین گردشگری و رشد اقتصادی استفاده شده است. همچنین، از علیت گرنجر برای بررسی فرضیه تحقیق در دوره مورد مطالعه ۱۳۸۷-۱۳۹۶ استفاده شده است. نتایج مطالعه، اثرات غیرخطی بین گردشگری و رشد اقتصادی را تایید کرده است، بطوریکه نتایج بین استانی، رفتار متمایز و اثرات متفاوتی را نشان داده است. طبق نتایج بدست آمده، در استان­های اصفهان و فارس، گردشگری تاثیری بر ارزش تولید ناخالص منطقه ای ندارد. علاوه بر این، خطی بودن این رابطه برای استان­های خراسان رضوی و گیلان رد می­شود و گردشگری تاثیری به سزایی بر ارزش تولید ناخالص این استان­ها دارد. جریان غیرخطی علیت گرنجر در همه­ی موارد اثبات علیت از ارزش تولید ناخالص منطقه ای به گردشگری را تایید می­کند. لذا ارزش تولید ناخالص منطقه ای بر گردشگری تمامی استان­های اصفهان، خراسان رضوی، فارس و گیلان تاثیر قابل توجهی دارد. بنابراین می­توان توصیه نمود که با بهبود رشد اقتصادی جهت توسعه گردشگری تلاش نمود. همچنین بایستی تصمیم­گیران اقتصادی وجود رابطه­ی غیرخطی در ارتباط پویا­ی بین گردشگری و رشد اقتصادی را برای تعیین سطح آستانه­ای از منافع بالقوه توسعه گردشگری در برنامه­ریزی­های آینده مورد توجه قرار دهند.